Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 marca 2014 r. (sygn. II FSK 684/12) wyjaśnił kwestię dotyczącą ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwaną dalej: ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych) w zakresie obowiązku odprowadzania przez płatnika za ubezpieczonych członków zarządu zaliczki na PIT.
Istotą sporu w sprawie była kwalifikacja prawna zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów spółki kapitałowej (członkowie zarządu, rady nadzorczej, prokurenci), przy czym w umowie spółka występuje jako ubezpieczający, w kontekście nieodpłatnego świadczenia dla członka organu spółki kapitałowej i obowiązków spółki jako płatnika.
Zdaniem NSA skoro członkowie zarządu, rad nadzorczych i prokurenci są obejmowani ochroną ubezpieczeniową z chwilą uiszczenia składki, a więc także i od tej chwili, jeżeli nastąpiłby wypadek (zdarzenie losowe) skutkujący wypłatą odszkodowania, musiałoby dojść do wypłaty odszkodowania, co oznaczałoby, że z tą chwilą jego interes ubezpieczeniowy został zabezpieczony. Oznacza to, że w rozpoznawanej sprawie nie mamy do czynienia z postawieniem tej ochrony ubezpieczeniowej do dyspozycji podatnika (członka zarządu, rady nadzorczej, prokurenta), lecz z otrzymaniem realnej, a więc rzeczywistej ochrony, czyli realnej korzyści ze świadczenia i to świadczenia nieodpłatnego.
Jak zauważył NSA zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury pojęcie nieodpłatnego świadczenia obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, czy osób fizycznych, których celem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W rozpatrywanej sprawie, objęcie ochroną ubezpieczeniową członków zarządu i prokurentów spółki związane z uiszczeniem za tę ochronę składki ubezpieczeniowej przez spółkę ma konkretny wymiar finansowy i jest korzyścią majątkową otrzymaną przez te osoby, jako nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Powyższe oznacza, że opłacona składka stanowi dla członków zarządu przychód z nieodpłatnych świadczeń i w związku z tym spółka jako płatnik musi odprowadzać za ubezpieczonych członków zarządu zaliczki na PIT. Ponadto Sąd zauważył, że dokonując wykładni art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych., przyjąć należy, że zgodnie z tym przepisem „wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się: (…) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu.” Oznacza to, że zapłaconą cenę zakupu usług wyliczoną według wartości uiszczonych składek ubezpieczeniowych należy odnosić do ilości osób objętych ubezpieczeniem i w ten sposób wyliczyć wysokość przychodu z nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez daną osobę.
źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: sn.pl
