Spółka prowadzi działalność polegającą na dostarczaniu energii elektrycznej i dokonuje sprzedaży tej energii również na rzecz klientów indywidualnych. Z tytułu wykonywania tej działalności Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W umowach zawartych pomiędzy Spółką a jej klientami przewidziane są określone (wielomiesięczne) terminy rozliczeniowe. W trakcie trwania okresu rozliczeniowego klient wnosi opłaty za energię elektryczną na podstawie dokumentów określających prognozowane zużycie energii elektrycznej oraz szacowaną za nią należność, które nie mogą być uznane za faktury w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Po zakończeniu okresu rozliczeniowego wystawiana jest faktura rozliczeniowa, na podstawie której dokonywane będzie rozliczenie dokonanych na podstawie dokumentów niestanowiących faktur wpłat za prognozowane zużycie z faktycznym zużyciem energii w tym okresie (faktura rozliczeniowa). Czy w obecnym stanie prawnym wystawienie dokumentu, który nie może być uznawany za fakturę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku?
W myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 7 tej ustawy w przypadku gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu wystawienia faktur określanych w art. 106i ust. 3 i 3, a w przypadku gdy nie określone takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. W związku z powyższym gdy podatnik dokonuje sprzedaży energii elektrycznej na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednakże faktura taka powinna być wystawiona najpóźniej z chwilą upływu terminu płatności, przy czym taki podatnik nie jest zobowiązany przepisami prawa do wystawienia na rzecz wspomnianych podmiotów faktur, nawet gdyby ci wystąpili z takim żądaniem. W sytuacji, gdy podatnik nie wystawił w terminie faktury lub wystawił ją z opóźnieniem – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie tj. z chwilą upływu terminu płatności. Powyższy pogląd jest zgodny z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 grudnia
2013 r. (IBPP2/443-859/13/KO). W interpretacji tej wskazano również, że regulacje ustawy o podatku od towarów i usług nie zabraniają dokonującemu dostaw energii elektrycznej wystawienia faktur, jednak taka decyzje pozostawiają w gestii podatnika. Ponadto wskazano, że dokumenty określające zużycie energii elektrycznej oraz szacowaną za nią należność, które nie mogą być uznane za faktury w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, nie powodują skutków w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. W tym przypadku obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu płatności wynikającego z dokumentu, który nie może być uznany za fakturę.
