Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 23 grudnia 2013 r. (sygn. I SA/Bk 496/13), rozstrzygnął kwestię dotyczącą ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (zwana dalej: ustawą z dnia 9 września 2000 r.) w zakresie ustanowienia służebności.
Istotą sporu w sprawie było określenie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu w drodze oświadczenia woli właściciela nieruchomości złożonego w formie aktu notarialnego. Powstało bowiem pytanie czy z dokonaniem takiej czynności na notariuszu sporządzającym akt notarialny ciąży obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia PCC na rachunek właściwego organu podatkowego.

W ocenie WSA w Bydgoszczy dla skutecznego ustanowienia służebności konieczne jest złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia w formie aktu notarialnego. Przedmiotowa czynność nie ma charakteru jednostronnej czynności prawnej, gdyż w rzeczywistości dochodzi tu do uzgodnienia woli stron, przy zwolnieniu drugiej, w tym przypadku przedsiębiorcy przesyłowego, od składania oświadczenia woli w formie aktu notarialnego.
Zdaniem sądu analiza przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. prowadzi do wniosku, że notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego i obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Ponadto przepisy Kodeksu cywilnego jednoznacznie wskazują, że do ustanowienia służebności dochodzi dopiero w dacie sporządzenia aktu notarialnego. Z tą datą zatem powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych i to notariusz zobowiązany jest pobrać ten podatek przy sporządzaniu aktu notarialnego.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com