Zgodnie z obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.
Jak stanowi art. 19 ust. 12 tej ustawy, przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio w przypadku eksportu towarów, jeżeli wywóz towarów nastąpi w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania części należności.
Tym samym do dnia 31 grudnia 2013 r. w przypadku otrzymania zaliczki na poczet dostawy towarów, jeżeli wywóz tych towarów nastąpi w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania zaliczki, w dniu otrzymania zaliczki powstaje obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania zaliczki w eksporcie towarów, który wymaga udokumentowania fakturą.
Jeżeli wywóz towarów nastąpił w terminie późniejszym obowiązek podatkowy z tytułu tej czynności nie powstanie. W przypadku, gdy nie zostanie spełniony warunek wywozu towarów poza terytorium UE w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania części należności obowiązek podatkowy nie powstanie, a podatnik ma obowiązek dokonania korekty faktury z tytułu tej czynności.
Z dniem 1 stycznia 2014 r. traci moc art. 19 ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast wchodzi w życie art. 19a dotyczący obowiązku podatkowego. Od dnia 1 stycznia 2014 r. w przypadku otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów, stawkę podatku 0% w eksporcie towarów stosuje się w odniesieniu do otrzymanej zapłaty pod warunkiem, że wywóz towarów nastąpi w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym otrzymano tę zapłatę, oraz w tym terminie otrzymano również dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium UE (nowy ust. 9a art. 41 ustawy o podatku od towarów i usług, który zastąpił art. 19 ust. 12). Jeżeli wywóz towarów nastąpi w terminie późniejszym niż w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym otrzymano tę zapłatę, stawkę podatku 0% w eksporcie towarów stosuje się pod warunkiem, że wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów (przepis art. 41 ust. 9b).
