Wyrok z dnia 10 października 2013 r. w sprawie C-622/11 (Pactor Vastgoed BV) , czyli o nałożeniu dodatkowego zobowiązania podatkowego w VAT na osobę nieuczestniczącą w transakcji – VAT

Zagadnienie dotyczyło holenderskiego VAT. W niniejszej sprawie pierwszy dostawca dokonał opodatkowanej dostawy nieruchomości na rzecz Dostawcy (generalną zasad dostaw nieruchomości jest w tym przypadku zwolnienie, opodatkowanie zaś jest możliwe po spełnieniu określonych warunków). Dostawa ta była opodatkowana VAT. Następnie dostawca dokonał dostawy na rzecz Pactor Vastgoed, która to dostawa została również opodatkowana VAT. W krótkim czasie Pactor Vastgoed dokonał najmu te nieruchomości, a następnie sprzedaży – obydwie czynności zostały zwolnione z VAT. Zgodnie z prawem holenderskim, organy podatkowe uznały, że z tytułu dokonania przez Pactor Vastgoed dostawy zwolnionej (a nie opodatkowanej, co jest jednym z warunków prawa do opodatkowania i odliczenia z tytułu tej dostawy), dostawa dokonana na jej rzecz uprzednio przez Dostawcę na rzecz Pactor Vastgoed powinna podlegać zwolnieniu. W konsekwencji, zgodnie z prawem holenderskim, wobec Pactor Vastgoed powstał następczy, odrębny obowiązek podatkowy z tytułu bezprawnego dokonania odliczenia podatku naliczonego w związku z dostawą nieruchomości dokonaną na rzecz tej spółki przez Dostawcę. Pactor Vastgoed uznał, że to obciążenie podatkiem narusza prawa wspólnotowe, ponieważ to wobec sprzedawcy zawsze powstaje obowiązek podatkowy z tytułu korekty podatku naliczonego, nie wobec nabywcy.

Trybunał rozważył tu, czy VI Dyrektywę należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się ona temu, aby pokrycie kwot należnych w następstwie korekty odliczenia podatku VAT było dokonywane przez podatnika innego niż ten, który dokonał tego odliczenia. W ocenie Trybunału, przyznana państwom członkowskim przez art. 21 ust. 1 lit. a) VI Dyrektywy możliwość ustalenia, iż osoba inna niż podatnik jest solidarnie zobowiązana do zapłaty podatku, nie może być interpretowana jako zezwalająca na nałożenie autonomicznego obowiązku podatkowego ciążącego na tej osobie. W wypadku kolejnych dostaw nieruchomości, takich jak będące przedmiotem postępowania głównego, okoliczność, że jeden z zainteresowanych podatników z tytułu dostawy, w której uczestniczył, nie zastosował się do sposobów wykonania prawa wyboru między czynnością opodatkowaną i zwolnioną, o których mowa w art. 13 część C akapit drugi VI Dyrektywy, nie może skutkować zobowiązaniem tego podatnika do zapłaty należności podatkowej należnej w następstwie korekty odliczenia VAT dokonanej przez innego podatnika w związku z jedną z rzeczonych dostaw, w której nie uczestniczył ten pierwszy podatnik. W takiej bowiem sytuacji naruszone są prawidłowość odliczeń i neutralność VAT, które mają zostać zapewnione poprzez zasady dotyczące korekty odliczeń.
W konsekwencji, mimo że zezwolono w ustawodawstwie holenderskim aby dostawca, a następnie spółka Pactor Vastgoed jako nabywcy danej nieruchomości byli zobowiązani do zapłaty VAT dotyczącego danych transakcji nabycia, nie może to jednak uzasadnić, aby spółka Pactor Vastgoed dokonała zapłaty kwot należnych w następstwie korekty odliczenia VAT dokonanej przez dostawcę w ramach transakcji, w której spółka ta nie uczestniczyła, czyli pierwotnego nabycia tej nieruchomości przez dostawcę.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Trybunału, VI Dyrektywę należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się ona temu, aby pokrycie kwot należnych w następstwie korekty odliczenia podatku od wartości dodanej było dokonywane przez podatnika innego niż ten, który dokonał tego odliczenia.

Kategorie: VAT.