Zgodnie z tezą najnowszego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego wydatki poniesione na umorzenie własnych akcji, takie jak koszty aktu notarialnego, czy wynagrodzenie dla domu maklerskiego związane z nabyciem akcji nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.
W dniu 10 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał orzeczenie (sygn. akt II FSK 2189/13), gdzie przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy wydatki poniesione w celu nabycia własnych akcji spółki celem ich umorzenia można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. W przedmiotowym stanie faktycznym, nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki, podjęło uchwałę upoważniającą zarząd spółki do nabywania akcji własnych spółki w celu ich umorzenia na warunkach ustalonych w uchwale. Decyzja o skupie akcji własnych celem ich umorzenia wynikała z zalet jakie daje skup akcji, czyli z zapewnienia spółce właściwej struktury akcjonariatu, budowania jej wartości i wizerunku. W związku z umorzeniem akcji spółka poniosła szereg wydatków takich jak koszty aktu notarialnego sporządzonego z odbycia nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy, wynagrodzenie dla domu maklerskiego związane z nabyciem akcji (wezwanie do skupu własnych akcji), opłatę dla domu maklerskiego za przeprowadzenie publicznego wezwania na sprzedaż akcji, prowizję od zakupionych akcji dla domu maklerskiego, koszty ogłoszenia o odbyciu nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy, odsetki od umowy kredytu, która została zawarta w celu uzyskania środków na nabycie akcji oraz prowizję od kredytu. NSA odrzuciło skargę kasacyjną, podtrzymując stanowisko Ministra Finansów oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, że powyższych wydatków nie można uznać za koszty uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na umorzenie kapitałów, pozostających w związku z utworzeniem, powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów. Ponadto zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela. Zarówno odsetki od kredytu jak i inne wydatki poniesione w związku z umorzeniem akcji nie mogą być uznane za koszt podatkowy. Zgodnie z uzasadnieniem wyroku NSA kosztem uzyskania przychodu może być taki koszt, który łącznie spełnia następujące warunki: został poniesiony przez podatnika, pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, został właściwie udokumentowany i nie może znajdować się w grupie wydatków, które zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodu. W doktrynie podkreśla się, że dany wydatek nie może mieć charakteru zbędnego, lecz musi mieć charakter wydatku podporządkowanego osiągnięciu przychodu. W związku z powyższym NSA uznał, że stanowisko Spółki jest błędne, odrzucił skargę kasacyjną, tym samym uznając, że wydatków poniesionych w związku z umorzeniem własnych akcji nie można uznać za koszty uzyskania przychodu.
źródło: Instytut Studiów Podatkowych
foto: pixabay.com
