Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 20 maja 2013 r. (sygn. I SA/Gd 255/14), rozstrzygnął kwestię dotyczącą ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (zwana dalej: ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych) w zakresie obowiązku podatkowego.
Istotą sporu w sprawie było określenie czy przekazanie przez wspólników spółki jawnej zysku na kapitał zapasowy tej spółki rodzi obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych. W ocenie WSA w Gdańsku z analizy przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że podatkowi podlegają umowy spółki, w tym również zmiany umów – jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 tej ustawy). Według art. 1a pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych., użyte w ustawie określenie spółka osobowa oznacza spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną. Na podstawie art. 1 ust. 3 pkt 1 tej ustawy, w przypadku umowy spółki osobowej za zmianę umowy uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania. Oznacza to, że w odniesieniu do spółek osobowych (do których zalicza się spółka jawna) wskazano w tym przepisie, że za zmianę umowy spółki uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego.
Zdaniem Sądu z treści art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika odrębne traktowania przez ustawodawcę spółek osobowych i spółek kapitałowych. Co istotne uregulowanie z art. 1 ust. 3 pkt 1 nie wymaga wykładni; bowiem ustawodawca nie wprowadził żadnego wyjątku, ani też odstępstwa dla jakiegokolwiek typu spółki osobowej, a więc nie miał zamiaru różnicować tych spółek, mimo ich daleko idącej specyfiki. Oznacza to, że ustawodawca pojęcie kapitału zakładowego, o którym mowa w tym artykule łączy ze spółką kapitałową, natomiast spółce osobowej (w tym spółce jawnej) pozostawił wartość wkładów – jako podstawę opodatkowania. Tym samym podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych z tytułu zmiany umowy spółki jawnej stanowić będzie wartość wkładów powiększających majątek tej spółki, a więc zarówno wartość składająca się na kapitał zakładowy, jak i wartość przekazana na kapitał zapasowy spółki jawnej. Wartość wkładu wniesionego do spółki jawnej przez wspólnika w części przekazanej na kapitał zapasowy tej spółki również będzie wliczona do podstawy opodatkowania.
