Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (dalej Konstytucja RP) jednym ze źródeł prawa powszechnie obowiązującego w Polsce są akty prawa miejscowego (art. 87 ust. 2). Konstytucja RP utrzymuje, że warunkiem wejścia ich w życie jest ich ogłoszenie jednocześnie odsyła do ustaw celem określenia zasad i trybu w jakim mają być one ogłaszane (art. 88 ust. 1 i 2). Ogólnie stosowaną regułę stanowi 14 dniowy terminu na ich wejścia w życie, liczony od dnia ich ogłoszenia w dziennikach urzędowych. Od tej reguły istnieje wyjątek, w postaci możliwości nadania aktowi normatywnemu wstecznej mocy obowiązującej, jeżeli zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie. (ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych art. 4 i 5).
Odnosząc powyższe uregulowania na grunt podatku od nieruchomości należy zwrócić uwagę na art. 20a ust. 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, który wskazuje, że w przypadku nieuchwalenia stawek podatku od nieruchomości, podatku od środków transportu oraz innych opłat lokalnych stosuje się stawki obowiązujące w roku poprzedzającym rok podatkowy. Powstaje jednak problem praktyczny, czyli określenie jakie stawki zostaną zastosowane w przypadku ich uchwalenia w roku poprzedzającym rok podatkowy, kiedy ich ogłoszenie nastąpiło po rozpoczęciu nowego roku podatkowego. Organy podatkowe stały na stanowisku, że gdy Rada uchwali stawki do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, a wejdą one w życie w trakcie roku, to należy przyjąć, że są one uchwalone (ale jeszcze nie obowiązują). Nie można zatem przyjmować stawek z roku ubiegłego, a stawki z uchwały, która wejdzie w życie w trakcie roku, mają zastosowanie w całym roku podatkowym, czyli od dnia 1 stycznia.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, taka wykładnia organów podatkowych nie jest zgodna z prawem, gdyż wykładni przepisów należy dokonywać w zgodzie z Konstytucją RP. Warunkiem wejścia w życie przepisów jest nie tylko przyjęcie ich przez posiadający stosowną kompetencję organ, w przewidzianym prawem trybie, ale także ogłoszenie tego aktu prawnego. Dopiero spełnienie obu przesłanek – głosowanie przez Radę i publikacja – stanowi o tym, że dany akt normatywny wszedł do porządku prawnego. Opieszałość Rady Miasta, przejawiająca się w zbyt późnym uchwaleniu stawek podatkowych, nie może oddziaływać negatywnie na podatnika (wyrok TK sygn. akt K 1/95; wyrok NSA I FSK 256/08; wyrok WSA w Lublinie I SA/Lu 36/11).
Należy zgodzić się z linią orzeczniczą w tej sprawie. Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych podatek od nieruchomości jest podatkiem rocznym, płatnym w ratach. Zgodnie zaś z powołanym art. 5 ust. 1 stawki podatku na dany rok podatkowy ustala rada gminy. Brak jest zatem normatywnych podstaw, aby w ciągu roku podatkowego obowiązywały dwie różne stawki podatku od nieruchomości.
