NSA w pełnym składzie Izby Finansowej w uchwale z dnia 21 października br. (sygn. FPS 1/13) orzekł, że jeśli pełnomocnik z urzędu prowadzi działalność gospodarczą w formie kancelarii czy też spółki i wystawi sądowi fakturę VAT za wykonana usługę, sąd nie występuje w roli płatnika. Jeśli świadczy usługi osobiście, w innej formie, to sąd jest płatnikiem.
Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego skierował pytanie prawne do Izby Finansowej w pełnym składzie które wyjaśnić miało, czy wynagrodzenie za reprezentowanie klienta z urzędu jest dla adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego przychodem z działalności wykonywanej osobiście, czy przychodem z działalności gospodarczej.
Izba w podjętej uchwale odpowiedziała, że wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej z działalności pełnomocnika z urzędu zależnie od formy prawnej, w jakiej wykonuje swój zawód należy kwalifikować do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w przypadku, gdy pomoc prawną z urzędu pełnomocnik wykonuje w formie działalności gospodarczej (w sposób zorganizowany i ciągły), jeśli zaś wykonuje działalność osobiście (czyli przykładowo doradca podatkowy, który wykonuje pomoc prawną z urzędu wykonując zawód jako osoba zatrudniona na umowę o pracę i nie prowadzi działalności gospodarczej), to zaliczkę na podatek powinien potrąca sąd, a po roku wystawia prawnikom PIT-11.
Sąd stwierdził, że pełnomocnictwo procesowe ma zawsze charakter osobisty. Natomiast sposób ustanowienia pełnomocnictwa nie ma znaczenia dla oceny podatkowego charakteru jego przychodów. Decyduje tu przedmiot i sposób funkcjonowania w obrocie prawnym, a nie podstawa jej realizacji, czyli tryb ustanowienia pełnomocnictwa.