Świadczenie rzeczowe zastępujące płatność pieniężną, w postaci spłaty długu przez odpracowanie opłat czynszowych za wynajem lokalu mieszkalnego, nie stanowi przychodu osoby świadczącej pracę (dłużnika). Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej dnia 3 lutego 2016r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPB2/4511-1081/15/AB).

W przedmiotowej sprawie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła gmina, której  burmistrz, chcąc ułatwić spłatę długów z tytułu zaległości czynszowych przez najemców lokali należących do gminnego majątku, zamierza wydać zarządzenie o możliwości spłaty długu w formie świadczenia rzeczowego. Świadczenie to ma polegać na wykonywaniu pracy w zamian za koszt czynszu, przy czym wartość świadczenia rzeczowego będzie ustalona na podstawie określonych przez burmistrza stawek odpowiadających rodzajowi wykonywanej pracy. Przedmiotem pytania skierowanego organu interpretacyjnego była kwalifikacja tego rodzaju świadczenia na gruncie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o  podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem gminy, ponieważ celem świadczenia rzeczowego zastępującego płatność pieniężną jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania – w tym przypadku zaległości czynszowych, zatem świadczenie to nie stanowi przychodu dłużnika świadczącego pracę. W konsekwencji zaś, gmina nie będzie zobowiązana jako płatnik do obliczenia, potrącenia oraz odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości świadczenia rzeczowego, stanowiącego spłatę długu. Działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w wydanej interpretacji indywidualnej podzielił zdanie wnioskodawcy.  

Organ interpretacyjny przyjął, że w świetle art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: k.c.) zapłata umówionego czynszu może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze. Ocenił też, że zastosowanie przewidzianej w art. 453 k.c. instytucji prawnej datio in solutum  prowadzi do  wygaśnięcia istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania tak, jakby wygasło ono przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania – poza umową stron – jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika. Skoro zaś wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, zatem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania nie można wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com