Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 13 grudnia 2013 r., nr ILPB2/415-874/13-2/TR rozstrzygnął kwestię dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia akcji spółki komandytowo-akcyjnej bez wynagrodzenia.
Przedmiotowe rozstrzygniecie zapadło w następującym stanie faktycznym. Podatnik będący osobą fizyczną, jest akcjonariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej. Statut spółki przewiduje możliwość dobrowolnego umorzenia akcji za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę, zgodnie z art. 359 Kodeksu spółek handlowych. Rozpatrywane jest dobrowolne umorzenie akcji podatnika bez wynagrodzenia za jego zgodą w ten sposób, że podatnik (akcjonariusz) przeniesie własność posiadanych przez siebie akcji na spółkę nie uzyskując wynagrodzenia za akcje, które następnie zostaną umorzone przez spółkę.
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. W zakresie definicji papierów wartościowych przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w art. 5a pkt 11 – odsyłają do przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z przepisami art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy o obrocie papierami wartościowymi, akcje są zaliczane do papierów wartościowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy akcje dotyczą spółki akcyjnej, czy spółki komandytowo-akcyjnej.
Przytoczony uprzednio przepis art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje swą dyspozycją zdaniem organu wyłącznie zbycie o charakterze odpłatnym. Ponadto z przepisu tego wynika, że uznanie, iż w danej sytuacji powstaje przychód ze zbycia papierów wartościowych, wymaga stwierdzenia, że jest to przychód należny. W sytuacji zaś, gdy umorzenie akcji przeprowadzane jest bez wynagrodzenia, organ podkreślił, że przychód należny nie powstaje. Innymi słowy podatnik, którego akcje umarzane są w trybie, który nie przewiduje wypłaty wynagrodzenia, nie ma tytułu prawnego do uzyskania wypłaty wynagrodzenia. Tym samym stwierdzić należy, że nie dochodzi wówczas do powstania przychodu, który można byłoby określić jako przychód należny. Organ uznał również, że nie znajdą zastosowania przepisy art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące szacowania ceny. Przepisy te odwołują się bowiem do szacowania przychodu podatnika w sytuacji, gdy w danej transakcji występuje cena sprzedaży. W przypadku zaś zbycia akcji w celu ich umorzenia, przepisy Kodeksu spółek handlowych nie posługują się terminem „cena”, lecz terminem „wynagrodzenie”. Podkreślić bowiem należy, że termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z pojęciem „ceny”.
W przedmiotowym stanie faktyczny podatnik będący akcjonariuszem Spółki komandytowo- -akcyjnej, zamierza przenieść własność akcji na spółkę nie uzyskując wynagrodzenia, które to akcje następnie zostaną umorzone przez Spółkę.
Biorąc pod uwagę powyższe na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego w przypadku nieodpłatnego zbycia akcji spółki komandytowo-akcyjnej w celu ich umorzenia po stronie podatnika nie powstanie przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie wystąpi realne przysporzenie majątkowe.
