Przydzielenie akcji z nowej emisji akcjonariuszowi spółki komandytowo-akcyjnej a opodatkowanie przychodów w świetle wyroku NSA z dnia 4 marca 2016r. (II FSK 52/14)

Przydzielenie akcjonariuszowi będącemu osobą fizyczną akcji z nowej emisji w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego ze środków własnych spółki komandytowo-akcyjnej (dalej: SKA) nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 3 i art. 14 ust. 1 ustawy  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  (dalej: ustawa) ponieważ nie stanowi przychodu podatkowego, o którym mowa w wymienionych przepisach. Tak orzekł NSA w wyroku z dnia 4 marca 2016r. (II FSK 52/15).

W przedmiotowej sprawie NSA oddalił skargę kasacyjną organu interpretacyjnego od wyroku WSA w Łodzi z dnia 11 września 2013 r.(I SA/Łd 670/13), uchylającego zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 2 października 2014 r. wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (nr IPTPB2/415-833/12-2/Akr), w której organ interpretacyjny odniósł się do skutków przyznania akcji akcjonariuszom SKA. W interpretacji indywidualnej organ za nieprawidłowe uznał stanowisko akcjonariusza SKA, że nie ma on obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli walne zgromadzenie SKA podejmie uchwałę o przekazaniu środków zgromadzonych na kapitale zapasowym na kapitał zakładowy SKA, a zostaną mu przydzielone nowe akcje lub nastąpi podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych akcji, gdyż obowiązku takiego nie przewiduje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. Zdaniem organu interpretacyjnego, w związku z przydzieleniem nowych akcji, powstaje przychód z tytułu udziału w SKA z pozarolniczej działalności gospodarczej, czyli ze źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy, który winien być opodatkowany, bądź wg skali podatkowej, bądź też podatkiem liniowym. Natomiast nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, gdy w związku z uchwałą walnego zgromadzenia SKA nastąpi podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych akcji. Akcjonariusz wniósł do WSA skargę na wspomnianą interpretację a sąd ją uwzględnił.

WSA w Łodzi powołał się na uchwałę składu 7 sędziów NSA z dnia 20 maja 2013 r., II FPS 6/12, iż datą powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych dla osoby fizycznej, będącej akcjonariuszem SKA, w myśl art. 14 ust. 1i) ustawy jest dzień faktycznego otrzymania dywidendy, nie można więc w sposób uprawniony twierdzić, że przychód w postaci dywidendy (rzeczowej w formie akcji) powstaje z momentem przydzielenia akcjonariuszom akcji z nowej emisji. W konsekwencji WSA ocenił,  że „samo otrzymanie akcji wbrew stanowisku interpretacji nie generuje dochodu, stwarza tylko potencjalną możliwość jego uzyskania. Zatem organ interpretacyjny z naruszeniem przepisów art. 8 w związku z art. 11 i art. 10 ust. 1 pkt 3 i 14 ustawy uznał, że podwyższenie kapitału zakładowego ze środków pochodzących z tzw. agio emisyjnego zgromadzonego na kapitale zapasowym i przydzielenie nowych akcji akcjonariuszom SKA jest przychodem (zyskiem) z udziału w spółce komandytowo akcyjnej, który podlega opodatkowaniu”.

Również NSA w prezentowanym wyroku z dnia 4 marca 2016r. (II FSK 52/15)podkreślił, że „w świetle interpretacji dochodzi do opodatkowania przychodów, których skarżący nie otrzymał faktycznie. Nie są one też należne, ponieważ nie powstało prawo do dochodzenia ich od spółki. Zasadnym jest zatem stwierdzenie, że w przypadku przydzielenia akcji z nowej emisji w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego po stronie akcjonariusza nie powstaje przychód z udziału w spółce niebędącej osobą prawną stosownie do art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy”. W rezultacie, w ocenie NSA, brak jest podstaw do przyjęcia, że przyznanie akcjonariuszom akcji można uznać za rodzaj dywidendy rzeczowej, a tym samym za przychód z udziału w SKA.

Jednocześnie NSA zauważył, że ustawodawca w ustawie podatkowej wyraźnie wskazał sytuację, kiedy podwyższenie kapitału zakładowego jest przychodem podlegającym opodatkowaniu. Uczynił to w art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy stanowiąc, że dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego. Ustawodawca zawęził zatem stosowanie art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy wyłącznie do spółek kapitałowych. Wobec tego podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego wyklucza zastosowanie przepisu art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy w przypadku, gdy uchwała w tym przedmiocie dotyczy spółki osobowej.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.

Kategorie: PIT.