Podatnicy, którzy wypłacają swoim zagranicznym kontrahentom należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa) – takich m.in. jak prawa autorskie, odsetki, usługi doradcze – w celu obliczenia i pobrania podatku w prawidłowej wysokości powinni przeliczyć kwotę przekazywanego wynagrodzenia w walucie obcej na złote, przy zastosowaniu średniego kursu ogłaszanego przez NBP. Kwestią sporną jest czy powinien to być kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury (wykonania usługi) przez zagranicznego kontrahenta, czy też z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wypłaty należności?
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. nie unormowano szczególnych reguł przeliczania wynagrodzeń wypłacanych na rzecz spółek zagranicznych z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 ustawy, należy zatem przyjąć, że zastosowanie znajduje w tym przypadku zasada ogólna określona w art. 12 ust. 2 ustawy, w myśl której przychody wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Ponieważ, zgodnie z art.26 ustawy, w przypadku należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 podatek pobierany jest przez płatnika w momencie dokonywania wypłaty środków, zatem – wedle organów podatkowych – jako dzień uzyskania przychodu przyjmować należy dzień dokonania wypłaty należności. Tym samym w celu obliczenia i pobrania kwot zryczałtowanego podatku należy zastosować kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania wypłaty. Takie rozwiązanie wskazuje m.in. interpretacja indywidualna wydana 15 lipca 2013r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB4/423-130/13-2/MC) oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 21 czerwca 2012r. (IPTPB3/423-113/12-2/IR). Rezultatem powyższego stanowiska jest to, że podstawę poboru zryczałtowanego podatku stanowi w istocie przychód wypłacony (a nie przychód należny) z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy.
Stanowisko sądów administracyjnych jest w tej sprawie odmienne. Przykładowo WSA w Opolu w wyroku z dnia 23 listopada 2012 r. (I SA/Op 362/12) uznał, że właściwym dla ustalenia wartości wynagrodzenia wypłaconego zagranicznemu kontrahentowi w walucie obcej jest kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wykonania usługi (lub wystawienia faktury albo otrzymania przez zagranicznego kontrahenta należności – w zależności od tego, które z tych zdarzeń jako pierwsze miało miejsce). Sąd oparł swą ocenę na zdaniu wyrażonym przez NSA w wyroku z dnia 2 czerwca 2011 r. (II FSK 1932/10) potwierdzającym, że sposób poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych określony w art. 26 ustawy, według którego podatek ten należy pobrać w momencie wypłaty, „nie zmienia […] momentu powstania przychodu z określonego źródła. Innymi słowy z faktu odmiennych zasad poboru podatku przez płatnika z tytułu uzyskania dochodów (przychodów) określonych w art. 21 […] nie można wywodzić odmiennych zasad powstawania przychodów z tych źródeł”. Powyższy pogląd w sprawie sposobu określenia momentu powstania przychodu u nierezydenta wpisuje się w linię orzeczeń sądowo-administracyjnych, do której należy również wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2010 r. (II FSK 374/09). W świetle powołanych wyroków należy przyjąć, że zasadniczo (poza art.21-22c,art.26 i kilkoma unormowaniami, które nie mają zastosowania w rozpatrywanej kwestii) przepisy ustawy nie wyodrębniają w sposób szczególny reguł opodatkowania nierezydentów. W rezultacie więc także do przeliczania na walutę polską wynagrodzeń wypłacanych zagranicznym kontrahentom należy stosować rozwiązania takie, jakie dotyczą ogółu podatników, czyli respektujące treść art. 12 ust 3a ustawy.
źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com