Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług budowlanych i budowlano-montażowych, zgodnie z wchodzącym w życie od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 19a ust.5 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r., powstaje z chwilą wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1. Zgodnie z treścią tego przepisu: „podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
- sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.”
Z analizy powyższej regulacji wynika, że obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych powstaje zarówno z chwilą wystawienia faktury na rzecz innego podatnika, jak i z chwilą wystawienia faktury dokumentującej otrzymaną przez niego zaliczkę na poczet świadczonych usług. Zatem w sytuacji, gdy podatnik przed wykonaniem usługi budowlanej otrzyma całość bądź część zapłaty ma obowiązek wystawić z tego tytułu fakturę. Z chwilą wystawienia faktury dokumentującej otrzymaną zaliczkę powstaje obowiązek podatkowy.
Zgodnie z cytowanym art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnik ma również obowiązek wystawić fakturę dokumentującą świadczenie usług, bowiem samo wykonanie usługi budowlanej także musi być potwierdzone fakturą. W tym jednak przypadku, z chwilą wystawienia faktury również powstaje obowiązek podatkowy. Jeżeli podatnik nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust.7 ustawy o podatku od towarów i usług z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, o którym mowa w art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy, zatem w przypadku usług budowlanych 30 dnia od wykonania usługi. W związku z tym należy stwierdzić, że takie rozwiązanie może prowadzić do podwójnego opodatkowania tego samego świadczenia, ponieważ zdublowany zostanie obowiązek podatkowy w sytuacji, gdy podatnik otrzyma zaliczkę przed wykonaniem usługi budowlanej. Powyższa regulacja opodatkowania usług budowlanych stoi w oczywistej sprzeczności z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady.
