Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia z dnia 5 marca 2014 r. (I SA/Kr 1366/13) wypowiedział się w sprawie opodatkowania podatkiem od nieruchomości lokalu, w przypadku jego współwłasności.
Zdaniem Sądu jedynie w wypadku posiadania nieruchomości przez jednego ze współwłaścicieli lub niektórych z nich z zamiarem władania jak właściciele całą nieruchomością z wyzuciem z własności innych współwłaścicieli, można mówić o posiadaniu samoistnym ponad udziały przysługujące posiadającym współwłaścicielom. Tylko w takiej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości mogą być równocześnie przepisy art. 3 ust. 1 pkt 1 (właściciele) i pkt 2 (samoistni posiadacze) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wówczas opodatkowaniu podlegają tylko ci spośród współwłaścicieli, którzy posiadają nieruchomość bez respektowania uprawnień innych współwłaścicieli.
Przedmiotem sporu było przede wszystkim niezastosowanie w sprawie art. 3 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który to wskazuje, że jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym.
Skarżąca od samego początku dowodziła, że jest samoistnym posiadaczem udziału w nieruchomości (będącej w części jej współwłasnością, a w części współwłasnością Spółki z o.o.), a więc powinna być potraktowana jako jedyny podatnik – zobowiązany do zapłaty podatku od nieruchomości. Organy natomiast kwestionowały w ogóle możliwość potraktowania skarżącej jako samoistnego posiadacza udziału należącego do innego współwłaściciela, skoro skarżąca była współwłaścicielką drugiej części tej samej nieruchomości.
Sąd podkreślał, że możliwe jest określenie wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości w stosunku do jednej i tej samej osoby, która w części będzie podatnikiem jako właściciel (współwłaściciel) posiadanego udziału, a w części jako samoistny posiadacz pozostałej części nieruchomości.
Podobny pogląd wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 8 marca 2013 r., (I SA/Lu 577/12) wskazując, że posiadanie nieruchomości przez jej współwłaścicieli (nawet jeżeli jest to tylko jeden z wielu współwłaścicieli) nie jest z reguły posiadaniem samoistnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, bowiem zwykle wynika wyłącznie z wykonywania prawa własności przysługującego współwłaścicielom z respektowaniem prawa własności przysługującego wszystkim z nich, to jest posiadającym nieruchomość i nie posiadającym. Jedynie w wypadku posiadania nieruchomości przez jednego ze współwłaścicieli lub niektórych z nich z zamiarem władania jak właściciele całą nieruchomością z wyzuciem z własności innych współwłaścicieli, można mówić o posiadaniu samoistnym ponad udziały przysługujące posiadającym współwłaścicielom. Tylko w takiej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości mogą być równocześnie przepisy art. 3 ust. 1 pkt 1 (właściciele) i pkt 2 (samoistni posiadacze) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wówczas opodatkowaniu podlegają tylko ci spośród współwłaścicieli, którzy posiadają nieruchomość bez respektowania uprawnień innych współwłaścicieli.
