Koszty łączenia spółek w wyniku konsolidacji danego sektora gospodarki – CIT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie – zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. W konsekwencji nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania. Skoro bowiem ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem osiągnięcia przychodów, to ten cel musi być widoczny. Ponoszone koszty winny ten cel realizować lub co najmniej zakładać go jako realny.

Łączenie spółek handlowych regulowane jest z kolei przez KSH. Zgodnie z art. 491 § 1 tej ustawy spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną. Art. 492 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy stanowi z kolei, iż połączenie może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie).
Należy wskazać, iż stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, spółce przejmowanej nie będzie przysługiwało prawo zaliczenia jakichkolwiek wydatków poniesionych w związku z procesem konsolidacji do kosztów uzyskania przychodu z tego względu, że wydatki te nie będą zmierzały do uzyskania przychodu, ale do zakończenia jej bytu prawnego.

Jeżeli  zatem spółce przejmowanej, nie przysługiwało określone prawo – do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów (wydatków związanych z procesem konsolidacji) – to prawa tego nie może mieć w drodze sukcesji uniwersalnej na podstawie Ordynacji podatkowej również spółka przejmująca, a tym bardziej podmiot trzeci (zewnętrzny) uczestniczący w procesie konsolidacji ze względu na włączenie posiadanych przez niego podmiotów.

Kategorie: CIT.