Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera dwa sposoby podziału ulgi prorodzinnej zależne od tego, czy pomiędzy rodzicami dziecka doszło do ustalenia dowolnej proporcji podziału tej ulgi – stanowisko takie zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 22 października 2013 r., sygn. akt I SA/Bd 561/13.

Sąd okręgowy orzekł o rozwiązaniu małżeństwa oraz o sposobie wychowywania małoletniego dziecka w ten sposób, że rodzice wspólnie mają go wychowywać z prawem zamieszkiwania dziecka przy matce. Rodzice realizowali swoje kontakty z dzieckiem zgodnie z ugodą. Sąd nie ustalił jednak z matką dziecka proporcji odliczenia ulgi na dziecko przewidzianej w art. 27f ustawy z dnia  26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Istotą sporu była interpretacja przepisów regulujących odliczenie w ramach tzw. ulgi prorodzinnej, głównie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ojciec dziecka uważa, że odliczenie od podatku przysługuje mu w wysokości 50 % ulgi ze względu na brak porozumienia między małżonkami co do podziału ulgi.

W ocenie organu podatkowego ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonują odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Rodzice mogą ją odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez nich proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. Do rodziców należy ustalenie kto i w jakiej części (proporcji) dokona odliczenia przysługującej im ulgi. W związku z tym, zarówno w celu skorzystania z odliczenia od podatku w częściach równych, jak i w innej proporcji konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie.

Wojewódzki  Sąd Administracyjny w Bydgoszczy  podzielił stanowisko zaprezentowane przez podatnika. Sąd zwrócił uwagę na fakt,  że w ramach art. 27f ust. 4 ustawy, ustawodawca przyjmując zasadę odliczenia od podatku kwoty ulgi w częściach równych lub w dowolnej proporcji ustalonej przez samych podatników, wyodrębnił poszczególne, samodzielne kategorie podatników objętych tą formą rozliczenia, a mianowicie: rodziców, opiekunów prawnych oraz rodziców zastępczych. Jednakże w stosunku do rodziców ustawodawca nie zwarł dodatkowego warunku pozostawania ich w związku małżeńskim. Gdyby bowiem warunek ten dotyczył także ich, konstrukcja przepisu musiałaby wyraźnie wskazywać, że warunek ten dotyczy wszystkich wymienionych w tym przepisie kategorii podatników. Tym samym warunek pozostawania w związku małżeńskim nie obejmuje rodziców dziecka, a zatem z tego sposobu jej rozliczenia będą korzystać zarówno rodzice pozostający w związku małżeńskim, jak i rozwiedzeni bądź pozostający w separacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że ustawodawca w art. 27f ust. 4 ustawy  przewidział dwa sposoby podziału ulgi prorodzinnej (ulgi na dziecko):

• pierwszy sposób, obejmujący równy podział ulgi, zachodzi w sytuacji braku zgody rodziców co do podziału ulgi,
• drugi, gdy rodzice taką proporcję sami zgodnie ustalą.

W ocenie Sądu  zwrot „w częściach równych” odnosi się do samodzielnego przypadku podziału ulgi, jaki zachodzi w sytuacji braku porozumienia pomiędzy rodzicami, co do podziału ulgi. Ustalenie dwóch sposobów podziału ulgi wynika z woli ustawodawcy, który celowo potraktował je rozłącznie.