Zmiana stanowiska organów podatkowych w zakresie definiowania „pierwszego zasiedlenia”

Opublikowano 6 czerwca 2016

Od kwietnia 2016 r. można zaobserwować zmianę stanowiska organów podatkowych w zakresie definiowania „pierwszego zasiedlenia”. Obecnie organy podatkowe uznają, że mamy do czynienia z pierwszym zasiedleniem w sytuacji, gdy podatnik wybudował budynek na własnym gruncie i wykorzystywał go dla celów własnej działalności.

NSA postanowieniem z dnia 23 lutego 2016 r. (sygn. I FSK 1573/14) złożył zapytanie do TSUE czy rzeczywiście pierwszemu zasiedleniu musi towarzyszyć czynność opodatkowana, jak to przyjęto w art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć faktyczne zasiedlenie budynku (oddanie go do faktycznego użytkowania) po wybudowaniu lub przebudowie/renowacji, jeżeli wskutek przebudowy lub renowacji powstała przekształcona nieruchomość. W kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA już wcześniej w wyroku z dnia 14 maja 2014 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że „Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”.

W najnowszych interpretacjach indywidualnych można zaobserwować zmianę stanowiska organów podatkowych. W interpretacji z dnia 14 kwietnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP3/4512-873/15-3/S/RD) uznał, ze dostawa nieruchomości (budynków, budowli lub ich części w tym wyodrębnionych lokali) będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdy planowana sprzedaż będzie dokonywana po upływie co najmniej dwóch lat prowadzenia w danej nieruchomości działalności gospodarczej licząc od wybudowania lub dokonania kwalifikowanego ulepszenia. Tym samym w odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości (budynku, budowli lub ich części w tym wyodrębnionych lokali) wykorzystywanych przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej (w części zwolnionej w części opodatkowanej) doszło do pierwszego zasiedlenia i do momentu sprzedaży nieruchomości minie okres dłuższy niż dwa lata.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 15 kwietnia 2016 r. (sygn. IPPP3/4512-179/16-3/JŻ) uznał, że w przypadku Budynków B10, B11 i B19, do pierwszego zasiedlenia doszło w momencie zajęcia budynku (używania w prowadzonej działalności gospodarczej) przed jego nabyciem przez Wnioskodawcę, natomiast w przypadku Budynku B9 pierwsze zasiedlenie nastąpiło w momencie zajęcia Budynku (używania) po dokonanym ulepszeniu, którego wartość wydatków przekroczyła 30% wartości początkowej Budynku. Zatem, planowana dostawa tych obiektów nastąpi po pierwszym zasiedleniu w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy oraz od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu planowanej sprzedaży Budynków upłynie okres dłuższy niż 2 lata. W związku z tym, dostawa Budynków znajdujących się na nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jednakże w odniesieniu do budowli (wiaty) znajdującej się na przedmiotowej działce nie doszło do jej pierwszego zasiedlenia, gdy budowla ta została nabyta w 1994 r., podatnik budowlę wprowadził do ewidencji środków trwałych, jednakże z racji swojego położenia na uboczu była ona nieużywana. W konsekwencji dopiero sprzedaż budowli, tj. stalowej wiaty znajdującej się na działce w dniu 14 września 2015 r. dokonana została w ramach pierwszego zasiedlenia (interpretacja z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP2/4512-153/16-4/JO).

Na zmianę stanowiska organów podatkowych wskazują również interpretacje z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP3/4512-141/16-5/RD, z dnia 25 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP3/4512-51/16-4/WH, z dnia 10 maja 2016 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.53.2016.3.BM.

Podsumowując, zgodnie z nową linią interpretacyjną organów podatkowych przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie budynku lub budowli do faktycznego użytkowania po wybudowaniu lub przebudowie/renowacji. Zatem takiemu oddaniu nie musi towarzyszyć dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu W konsekwencji dojdzie do pierwszego zasiedlenia budynku lub budowli, gdy podatnik wykorzystuje nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej. Gdy do momentu sprzedaży nieruchomości minie okres dłuższy niż dwa lata sprzedaż takiej nieruchomości może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.

Charakterystyka nowelizacji rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011, które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.

Opublikowano 6 czerwca 2016

Rozporządzenie wykonawcze Rady nr 282/2011 w dniu 1 stycznia 2015 r. zostało znowelizowane, aby móc wprowadzić procedury szczególne dotyczące świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych oraz usługi elektronicznych.

Zgodnie z art. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) niniejsze rozporządzenie ustanawia środki wykonawcze do niektórych przepisów tytułów I-V oraz VII-XII dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Rozporządzenie 282/2011 z dniem 1 stycznia 2015 r. została znowelizowana dwa razy znowelizowane.

Rozporządzeniami je zmieniającymi były:

rozporządzenie Rady (UE) nr 967/2012 z dnia 9 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do procedur szczególnych dotyczących podatników niemających siedziby, którzy świadczą usługi telekomunikacyjne, usługi nadawcze lub usługi elektroniczne na rzecz osób niebędących podatnikami;
Rozporządzenie Wykonawcze Rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniające Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług.

Rozporządzenie 967/2012 wprowadziło do rozporządzenia 282/2011 zmiany dotyczące sekcji 2, czyli miejsca dostawy towarów. Sekcja ta otrzymała następujące brzmienie „Procedury szczególne dotyczące podatników niemających siedziby, którzy świadczą usługi telekomunikacyjne, usługi nadawcze lub usługi elektroniczne na rzecz osób niebędących podatnikami (art. 358-369k dyrektywy 2006/112/WE)”. Należy podkreślić, że zmiana ta miała charakter kompleksowy, gdyż wprowadzone obejmowała również swoim zakresem: nowe definicje, które mają zastosowanie wyłącznie do tej sekcji („procedura nieunijna”, „procedura unijna”, „procedura szczególna” oraz „podatnik”), stosowanie i zakres procedury unijnej, obowiązki i uprawnienia podatników dotyczących identyfikacji, obowiązków sprawozdawczych, deklaracji, płatności oraz ewidencji.

Rozporządzenie 1042/2013 uzupełnia przepisy rozporządzenia 967/2012. Wprowadza ono do rozporządzenia 282/2011 definicje usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych oraz usług elektronicznych oraz nieruchomości, ponadto wprowadza odrębne regulacje dotyczące miejsca siedziby osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Rozporządzenie 1042/2013 wprowadza również domniemanie prawne miejsca, w którym znajduje się usługobiorca oraz sposoby i dowody za pomocą których obalenie to można obalić. Określa również na jakich zasadach ma się odbywać świadczenie usług związanych z nieruchomościami.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com

Zróżnicowane opodatkowanie towarów krajowych obniżonymi stawkami VAT w świetle wyroku NSA z dnia 12 kwietnia 2016 r. (I FSK 2018/14)

Opublikowano 6 czerwca 2016

W wyroku z dnia 12 kwietnia 2016r. (I FSK 2018/14) NSA odniósł się m.in. do zasad stosowania obniżonych stawek VAT, identyfikowania towarów w sposób inny niż przy pomocy Nomenklatury Scalonej, a także zarzutu dyskryminacji produktów należących do tej samej kategorii. Sąd analizował w szczególności dopuszczalność stosowania stawek VAT zróżnicowanych ze względu na datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia towarów krajowych.

Wyrok ten powiązany jest z zaskarżonym wyrokiem WSA w Łodzi z dnia 4 sierpnia 2014 r. (I SA/Łd 539/14) w sprawie ze skargi podatnika na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 stycznia 2014 r. nr IPTPP2/443-851/13-2/JN. Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej była kwestia dopuszczalności stosowania obniżonej 8% stawki VAT do dostawy towarów z grupowania PKWiU 10.71.12.0 „Wyroby ciastkarskie i ciastka, świeże” wtedy, gdy data ich minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia przekracza 14 lub 45 dni oraz 5% stawki VAT do dostawy towarów z grupowania PKWiU 10.71.11.0 „Pieczywo świeże” wtedy, gdy data ich minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia przekracza 14 dni. W ocenie podatnika produkty ciastkarskie winny być opodatkowane 8% stawką VAT zamiast 23%, a produkty piekarskie stawką 5% VAT zamiast stawką 8% bez względu na datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia. Organ interpretacyjny uznał to stanowisko za nieprawidłowe. W interpretacji indywidualnej nr IPTPP2/443-851/13-2/JN odrzucił w szczególności argumentację podatnika, że ustawa z dnia 11 marca 2011r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa) w ramach pozycji 32 załącznika nr 3 oraz pozycji 23 załącznika nr 10 do ustawy wprowadza kryterium stosowania stawki obniżonej (data trwałości, termin przydatności do spożycia), które nie wynika z Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa 112). Zdaniem podatnika, z którym organ interpretacyjny się nie zgodził, system wspólnotowy nie różnicuje wysokości stawek VAT w zależności od klasyfikacji towarów jako towary „świeże”. W tym systemie wszystkie towary klasyfikowane jako towary piekarskie i ciastkarskie powinny zostać objęte obniżonymi stawkami VAT bez względu na datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia. Powyższej kwalifikacji nie zaakceptował również sąd I instancji, do którego skargę na interpretację nr IPTPP2/443-851/13-2/JN wniósł podatnik.

WSA w Łodzi w wyroku z dnia 4 sierpnia 2014 r. (I SA/Łd 539/14) uznał, że skoro art. 98 Dyrektywy 112 przewiduje możliwość stosowania przez państwo członkowskie nie jednej, a dwóch stawek obniżonych, nie ograniczając różnicowania tych stawek w ramach jednej kategorii, to państwo członkowskie ma swobodę co do stosowania stawek obniżonych, granicą których jest niepowiększanie zakresu kategorii, do jakich mogą mieć zastosowanie stawki obniżone oraz nienaruszenie tzw. neutralności podatkowej. Sąd – odwołując się do opinii Rzecznika Generalnego w sprawie C-360/11 (Komisja przeciwko Hiszpanii) zapadłej przed TSUE, oraz orzeczeń wydanych na tle przepisu wprowadzającego opcję stosowania przez państwo członkowskie jednej lub dwóch stawek obniżonych, a w szczególności wyroku TSUE z dnia 11 października 2001 r. w sprawie C-267/99 Christiane Urbing-Adam przeciwko Administration de l’enregistrement et des domaines, ECR 2001, s. I-7467), oraz wyroków Trybunału w sprawach C-384/01 (Komisja przeciwko Francji) i C- 94/09 (Komisja przeciwko Francji), jak też wyroków NSA z dnia 3 lutego 2011 r. (I FSK 201/10) i z dnia 19 października 2012 r. (I FSK 1125/12) – stwierdził, że o sprzeczności regulacji krajowej z prawem UE można by mówić, gdyby regulacje krajowe wykraczały poza zakres kategorii oraz gdyby naruszały zasadę neutralności fiskalnej. W sytuacji, gdy ustawa posługuje się własną definicją środków spożywczych dla stosowania obniżonych stawek, ale nie przekracza zakresu danej kategorii, to nie można zdaniem WSA w Łodzi, tylko z tego powodu uznać, że przepisy krajowe naruszają przepisy dyrektywy w zakresie opcji stosowania obniżonych stawek VAT. Jeśli zatem polskie przepisy dotyczące zastosowania obniżonych stawek VAT dla pewnych kategorii „Pieczywa świeżego” i „Wyrobów ciastkarskich i ciastek świeżych” pozostają w zgodzie z przepisami unijnymi w przyjętym zakresie, to w ocenie sądu I instancji stanowisko wyrażone przez organ w interpretacji indywidualnej w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego było zgodne z przepisami prawa.

Również NSA w wyroku z dnia 12 kwietnia 2016r. (I FSK 2018/14) wydanym na skutek rozpatrzenia skargi kasacyjnej wniesionej przez podatnika od wyroku WSA w Łodzi (I SA/Łd 539/14) nie podzielił argumentacji skargi, opartej na zarzucie naruszenia art. 98 ust. 1-3 Dyrektywy 112 w związku z zasadą neutralności opodatkowania oraz zakazu odmiennego traktowania pod względem podatkowym wynikającego z art. art. 34, art. 36 oraz art. 110 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przez przepisy ustawy umożliwiające odmienne pod względem podatkowym (tj. dopuszczające stosowanie różnych stawek VAT) traktowanie towarów podobnych/konkurencyjnych.

NSA, wskazując na swe dotychczasowe orzecznictwo dotyczące wykładni art. 98 Dyrektywy 112 – w tym wyroki z dnia 17 grudnia 2013 r., (I FSK 10/13) i 22 października 2014 r. (I FSK 1651/13), oraz wyrok w składzie 7 sędziów z dnia 16 listopada 2015 r. (I FSK 759/14) – przywołał pogląd, że w świetle art. 98 ust. 1-3 Dyrektywy 112 państwo członkowskie może, ale nie musi wprowadzić stawek obniżonych do kategorii dostaw towarów i świadczenia usług w tych przepisach wymienionych oraz, że samo zawężenie w przepisach krajowych kategorii środków spożywczych, do których zastosowanie ma stawka obniżona nie daje podstaw do przyjęcia, że przepis krajowy jest sprzeczny z prawem unijnym. NSA przyjął ponadto, że państwo członkowskie przy określeniu towarów, do których ma zastosowanie stawka obniżona może identyfikować te towary przy pomocy Nomenklatury Scalonej, co nie oznacza jednak, że niedopuszczalne jest ich określenie przez odwołania do krajowych klasyfikacji towarów, takich jak PKWiU (por. wyrok NSA z dnia 24 lipca 2013, sygn. akt I FSK 226/13; wyrok NSA z dnia 9 października 2015 r., sygn. akt I FSK 1072/14). Skoro zaś tak, to nie można podzielić zarzutów skargi kasacyjnej wskazujących na wadliwą implementację przepisów unijnych do porządku krajowego, a sąd pierwszej instancji nie naruszył art. 98 ust. 1-3 Dyrektywy 112. Wreszcie – odwołując się od stanowiska TSUE, wyrażonego w tezie 25 wyroku z dnia 6 maja 2010 r. sprawie C-94/09 (Komisja Europejska przeciwko Francji), iż „nie można wykluczyć selektywnego stosowania obniżonej stawki pod warunkiem, że nie spowoduje ono ryzyka zakłócenia konkurencji” – NSA skonkludował, że „pieczywo świeże oraz wyroby ciastkarskie i ciastka świeże objęte podstawową stawką podatku VAT nie są podobne do towarów objętych stawką obniżoną VAT. Kryterium przydatności pieczywa, wyrobów ciastkarskich czy ciastek ma istotne znaczenie dla konsumenta. Trudno uznać, że dla przeciętnego konsumenta nie ma żadnego znaczenia fakt czy nabywa produkt z 3 dniową datą trwałości czy też z 46 dniową. Konsument wybierając produkt, mając na uwadze jego datę trwałości, decyduje zatem czy nabywa produkt świeży. Tym samym nie można zgodzić się ze stanowiskiem Skarżącej, że termin do spożycia wprowadza sztuczny podział i dyskryminuje produkty należące do tej samej kategorii”.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.

Brak zwolnienia od podatku przywożonego samochodu osobowego z Wielkiej Brytanii

Opublikowano 6 czerwca 2016

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach została wydana w oparciu o następujące zdarzenie przyszłe: Wnioskodawca pod koniec 2015 roku wrócił na pobyt stały do Polski z pobytu stałego w Wielkiej Brytanii. W lutym 2016 r. zarejestrował sprowadzony samochód korzystając ze zwolnienia z akcyzy na podstawie art. 110 ust. 1 ustawy. Wnioskodawca założył jednoosobową działalność gospodarczą, odpowiada więc majątkiem osobistym. Nie posiada pracowników, działalność wykonuje osobiście. W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania: Czy wprowadzenie auta do środków trwałych firmy to naruszenie art. 110 ust. 1 ustawy? Czy jednoosobowa działalność gospodarcza to wciąż użytek osobisty w rozumieniu ustawy, czy użyczenie osobie trzeciej?

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach analiza przepisów art. 110 ust. 1 ustawy prowadzi do wniosku, że osoba przesiedlająca się z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju jest uprawniona do korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego tylko w przypadku, gdy łącznie spełnione są warunki o których mowa w tym artykule, przy czym jednym z z nich jest to, że przywożony samochód osobowy z kraju członkowskiego ma być przeznaczony do użytku osobistego tej osoby. Zgodnie zaś z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015 r. poz. 584), działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą (art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Natomiast zgodnie z definicją Słownika PWN środki trwałe to maszyny, urządzenia, budynki, środki transportu, itp. stanowiące majątek przedsiębiorstwa.
Mając powyższe na uwadze, organ podatkowy stwierdził, że wprowadzenie przywiezionego samochodu do środków trwałych firmy to nadal przeznaczenie na cele osobiste. Wnioskodawca – wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą – nie będzie korzystał z samochodu w celach osobistych lecz będzie wykorzystywał go do swojej działalności gospodarczej. Ponadto, zgodnie z art. 110 ust. 1 pkt 4 ustawy, warunkiem zastosowania zwolnienia jest aby przywieziony samochód nie został sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju. Tym samym w myśl art. 100 ust. 5 pkt 9 ustawy na potrzeby opodatkowania akcyzą samochodów osobowych za sprzedaż samochodu osobowego uznaje się jego użycie na potrzeby działalności gospodarczej. Oznacza to, że użycie samochodu będącego przedmiotem wniosku w okresie 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu, na potrzeby działalności gospodarczej Wnioskodawcy skutkuje naruszeniem warunku zwolnienia.

Reasumując wprowadzenie samochodu do środków trwałych firmy i wykorzystywanie go do prowadzonej działalności gospodarczej stanowi naruszenia przepisów art. 110 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy, tj. stanowi naruszenia warunków zastosowanego zwolnienia.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com

Nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym

Opublikowano 6 czerwca 2016

Zgodnie z projektem ustawy z dnia 9 maja 2016 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, w obecnie obowiązującej ustawie o podatku akcyzowym z dniem 1 stycznia 2017 r. zostaną wprowadzone nowe przepisy dotyczące zakładu energochłonnego.

Zgodnie z projektem ustawy z dnia 9 maja 2016 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, w obecnie obowiązującej ustawie o podatku akcyzowym z dniem 1 stycznia 2017 r. zostaną zmienione niektóre przepisy dotyczące zakładu energochłonnego. Zmiany te zostały spowodowane wymogami prawa europejskiego, szczególnie tymi które dotyczą ochrony środowiska. Porozumienia, systemy zezwoleń handlowych lub równoważne uzgodnienia muszą prowadzić do osiągania celów środowiska lub podwyższenia efektywności energetycznej, zasadniczo równoważnych z tymi jakie byłyby osiągnięte, jeśli przestrzegane byłyby standardowe wspólnotowe stawki minimalne. Zakres zwolnienia art. 31a ust 1 pkt 8 i 9 ustawy o podatku akcyzowym określający, iż zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych: 1) przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe, 2) przez podmiot gospodarczy, w którym wprowadzony został w życie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej, został zakwestionowany przez Komisję Europejską.

Zdaniem Komisji zwolnienie z podatku dla wyrobów węglowych wykorzystywanych przez zakłady energochłonne bez wymogu wdrażania przez te zakłady zasad prowadzących do osiągania celów ochrony środowiska lub podwyższenia efektywności energetycznej (art. 31a ust.1 pkt 8 ustawy o podatku akcyzowym). Ponadto zwolnienie z podatku dla wyrobów węglowych, pod warunkiem wdrożenia przez podmiot gospodarczy systemu prowadzącego do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej, możliwość zastosowania pełnego zwolnienia z podatku (art. 31a ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym) jest szersze niż zakres przewidziany w art. 17 dyrektywy 2003/96/WE zatem należało dokonać ich zmiany.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com

Czy odpisy amortyzacyjne naliczone od wartości środka trwałego sfinansowanego otrzymaną dotacją stanowią koszty uzyskania przychodu?

Opublikowano 6 czerwca 2016

W przypadku gdy środek trwały został w całości sfinansowany dotacją, dokonywane odpisy amortyzacyjne w całości nie mogą być zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Fakt otrzymania dotacji nie ma wpływu na wielkość wartości początkowej środka trwałego. Przy zakupie środka trwałego wartością początkową jest cena nabycia (art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.). Uważa się za nią – stosownie do art. 22g ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. – kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a-22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Podatnik nie może zatem zaliczyć do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych w części odpowiadającej otrzymanej przez niego dotacji, z tego względu z kwoty miesięcznego odpisu amortyzacyjnego wyodrębnia taką jego część, która odpowiada otrzymanej dotacji. Zatem w przypadku, gdy cała wartość środka trwałego została sfinansowana z dotacji, to cała wartość odpisu nie będzie stanowiła u Podatnika kosztu uzyskania przychodów.

Reasumując należy wskazać, że w przypadku gdy środek trwały został w całości sfinansowany dotacją, dokonywane odpisy amortyzacyjne w całości nie mogą być zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.

Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieodliczonego podatku od towarów i usług od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi

Opublikowano 6 czerwca 2016

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a) tiret drugi ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej. Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2016 r. (IBPB-1-2/4510-319/16/BKD) podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nieodliczony podatek od towarów i usług od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi objętymi 50% prawem do odliczenia.

Podsumowując, w przypadku poniesienia wydatku związanego z pojazdem objętym ograniczonym prawem do odliczenia, podatnik może zaliczyć nieodliczalny podatek naliczony do kosztów uzyskania przychodów.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com

Ustalenie wartości wydatków na nabycie udziałów w spółce dzielonej

Opublikowano 6 czerwca 2016

Zaliczenie wartości nominalnej udziałów własnych wydanych w zamian za otrzymanie aportu udziałów w innej spółce do kosztów uzyskania przychodów powinno nastąpić w momencie odpłatnego zbycia udziałów w tej spółce. Sposób ustalenia wartości kosztów uzyskania przychodów zależy od sposobu objęcia lub nabycia udziałów. Tak wynika z interpretacji indywidualnej (nr IBPB-1-3/4510-234/16/TS) wydanej dnia 12 maja 2016 r. przez działającego w imieniu Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Z wnioskiem o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego wystąpiła Spółka podlegająca w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa), która zamierza zostać udziałowcem spółki z o.o. (dalej: Spółka dzielona) w wyniku: nabycia udziałów w drodze umowy sprzedaży w zamian za cenę określoną w umowie lub też aportu do Spółki udziałów w Spółce dzielonej w ilości niezapewniającej jej bezwzględnej większości praw głosu w Spółce dzielonej. W przyszłości zakładana jest reorganizacja polegająca na wydzieleniu do Spółki majątku Spółki dzielonej w trybie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, a więc w ramach tzw. podziału przez wydzielenie. Zarówno majątek podlegający wydzieleniu, jak i majątek pozostający w Spółce będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy. W ramach planowanego podziału przez wydzielenie dojdzie do obniżenia kapitału zakładowego Spółki w drodze zmniejszenia ilości jej udziałów w Spółce dzielonej lub w drodze zmniejszenia ich wartości nominalnej. Możliwa jest też sprzedaż przez Spółkę całości lub części udziałów posiadanych w Spółce dzielonej. Wobec powyższego Spółka powzięła wątpliwości odnośnie do sposobu ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia udziałów Spółki dzielonej po dokonanym podziale przez wydzielenie.

Zdaniem Spółki w momencie odpłatnego zbycia udziałów w Spółce dzielonej Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości, która zależy od sposobu nabycia udziałów. I tak, w przypadku nabycia udziałów w ramach umowy sprzedaży wydatkiem stanowiącym koszt uzyskania przychodów, stosownie do przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, do którego odsyła przepis art. 16 ust. 1 pkt 8c ustawy, powinna być cena uiszczona przez podatnika w zamian za nabycie udziałów przypadająca na zbywane udziały. Oznacza to, że w sytuacji sprzedaży całości lub części udziałów w Spółce dzielonej, Spółka jest uprawiona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości ceny nabycia udziałów w Spółce dzielonej, które są przedmiotem odpłatnego zbycia. Natomiast, w przypadku nabycia udziałów w Spółce dzielonej w wyniku wniesienia ich aportem do Spółki przez dotychczasowego wspólnika Spółki dzielonej, za wydatek w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, poniesiony przez Spółkę na nabycie udziałów w Spółce dzielonej może być uznana nominalna wartość udziałów Spółki wydanych dotychczasowemu wspólnikowi Spółki dzielonej w zamian za otrzymanie aportem udziałów tej ostatniej.

Na poparcie powyższej oceny Spółka powołała stosowne przepisy ustawy, w tym art. 16 ust. 1 pkt 8 oraz art. 16 ust. 1 pkt 8c ustawy, a także m.in. interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 9 grudnia 2014 r. (nr IBPBI/2/423-1057/14/SD) oraz w dniu 7 kwietnia 2011 r. (nr IBPBI/2/423-69/11/PK). Pierwsza z tych interpretacji zawiera aprobatę stanowiska wnioskodawcy, zgodnie z którym: „w przypadku odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę akcji Spółki Akcyjnej koszt uzyskania przychodów stanowić będzie nominalna wartość udziałów własnych Wnioskodawcy wydanych wspólnikom w zamian za wnoszony przez nich wkład niepieniężny w postaci akcji Spółki Akcyjnej” . W drugiej z przytoczonych interpretacji (nr IBPBI/2/423-69/11/PK), organ uznał, że: „(…) do wyliczenia wartości wydatków związanych z nabyciem lub objęciem udziałów innej spółki wniesionych do Spółki w formie aportu, co do zasady należy przyjąć wartość nominalną wydanych akcji Spółki w zamian za ten aport. Zatem, wartość pieniężna uzyskana przez Spółkę w zamian za sprzedane udziały stanowi jej przychód, zgodnie z art. 14 ust. l ustawy. Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, powstanie koszt uzyskania przychodu ze zbycia udziałów, który stanowi nominalną wartość akcji Spółki wydanych w zamian za udziały wniesione w drodze aportu”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej (nr IBPB-1-3/4510-234/16/TS) wydanej dnia 12 maja 2016 r. ocenił powyższą kwalifikację przeprowadzoną przez Spółkę jako prawidłową i odstąpił od uzasadnienia prawnego.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.

Opodatkowanie odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji zryczałtowanym 70% podatkiem

Opublikowano 6 czerwca 2016

Od każdej wypłaty odszkodowania w 2016 r. należy stosować zryczałtowany 70% podatek, jeśli do końca 2015 r. suma wypłat odszkodowania przekroczyła wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 17 maja 2016 r., nr IPPB4/4511-344/16-2/MS rozpatrzył sprawę dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji zryczałtowanym 70% podatkiem.

Przedmiotowe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym. Podatnikowi po uwzględnieniu jego odwołania przyznane zostało na podstawie umowy o zakazie konkurencji odszkodowanie. Odszkodowanie miało być płatne w równych ratach miesięcznych i każda z tych rat miała być wypłacana najpóźniej ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego. Wysokość raty odszkodowania ustalona została na poziomie 75% miesięcznego przysługującego w dniu rozwiązania umowy o pracę. Były pracodawca stanął na stanowisku, że wypłacone przed 2016 r. odszkodowanie należy brać pod uwagę do określenia przekroczenia wysokości wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania, co oznacza, że przychód osiągnięty z tytułu odszkodowania o zakazie konkurencji w 2016 r. powinien być objęty stawką podatku wynoszącą 70%. W związku z tym spółka wypłaca podatnikowi począwszy od lutego 2016 r. odszkodowanie pomniejszone o 70%.

Organ podatkowy wskazał, że postępowanie byłego pracodawcy podatnika polegające na poborze podatku według nowych zasad jest prawidłowe. Pomimo że art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wszedł w życie i ma zastosowanie do dochodów osiągniętych od dnia 1 stycznia 2016 r., to jednak limit określony w tym przepisie, od którego uzależniony jest pobór zryczałtowanego podatku według 70% stawki, w ocenie organu podatkowego odnosi się do całego odszkodowania przyznanego podatnika. Odszkodowanie to stanowi jedno całościowe świadczenie, a fakt jego wypłaty co miesiąc nie może mieć wpływu na zastosowanie wskazanego wyżej przepisu. Wysokość wypłaconego Wnioskodawcy odszkodowania w 2015 r. należy brać pod uwagę do określenia przekroczenia wysokości wynagrodzenia otrzymanego przez Wnioskodawcę z tytułu umowy o pracę w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty tego świadczenia. Zatem w ocenie organu od każdej wypłaty odszkodowania w 2016 r. należy stosować zryczałtowany 70% podatek, jeśli do końca 2015 r. suma wypłat odszkodowania przekroczyła wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty.

Reasumując odszkodowanie wypłacone podatnikowi w 2016 r. podlega opodatkowaniu zryczałtowanym 70% podatkiem, z uwzględnieniem wysokości odszkodowania wypłaconego w 2015 r.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.
foto: pixabay.com

Wstępna opłata leasingowa – ujęcie w kosztach

Opublikowano 6 czerwca 2016

W orzecznictwie sądowym dominuje pogląd, iż opłata wstępna zasadniczo podlega zaliczeniu do kosztów jednorazowo, w dniu jej poniesienia.

Stanowisku takiemu dał wyraz m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 listopada 2011 r. (sygn. akt II FSK 864/10), w którym stwierdził: „(…) Naczelny Sąd Administracyjny aprobuje stanowisko Sądu pierwszej instancji odnoszące się do momentu kwalifikacji czynszów inicjalnych oraz czynszów zerowych jako pośrednich kosztów uzyskania przychodów, których jednakże nie można powiązać z przychodami uzyskiwanymi w okresie przekraczającym rok podatkowy. Zagadnienie prawnopodatkowej kwalifikacji czynszów inicjalnych było już przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w sposób jednolity przyjmował, że opłatę wstępną, stanowiącą wynagrodzenie finansującego za czynności przygotowawcze do wydania przedmiotu leasingu, zalicza się jednorazowo do kosztów podatkowych, w dacie jej poniesienia (por. wyroki NSA z dnia 19 marca 2010 r., II FSK 1731/08, z dnia 23 marca 2010 r., II FSK 1733/08, z dnia 19 stycznia 2011 r., II FSK 1546/09, i z dnia 17 maja 2011 r., II FSK 59/10). Opłaty wstępnej nie można bowiem powiązać bezpośrednio z określonymi przychodami, ani też uznać, że dotyczy ona całego, przekraczającego rok podatkowy okresu, na jaki umowa leasingu została zawarta, gdyż w istocie nie odnosi się ona do samego wykonywania umowy leasingu, ale warunkuje jej zawarcie i wydanie przedmiotu leasingu. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę zapatrywanie wyrażone w wymienionych wyrokach podziela.”

Pod wpływem tak ukształtowanego orzecznictwa sądów administracyjnych, Departament Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów w piśmie nr DD6/033/87/ORK/11/PK-1299 (opublikowanym następnie w Biuletynie Skarbowym nr 1 z 2012 r.), wyjaśnił: „Departament DD informuje, przychylając się do prezentowanej przez sądy administracyjne linii orzeczniczej, że wstępna opłata leasingowa powinna być zaliczana do kosztów podatkowych jednorazowo w momencie poniesienia, a nie proporcjonalnie do czasu trwania umowy leasingu. Cechą charakterystyczną tych orzeczeń jest uznanie, że wstępna opłata leasingowa ma charakter opłaty samoistnej bezzwrotnej, nieprzypisanej do poszczególnych rat leasingowych, natomiast jej poniesienie jest warunkiem koniecznym do realizacji umowy leasingu. Opłata ta jest wydatkiem jednorazowym związanym z zawarciem umowy leasingu, a w konsekwencji i wydaniem samego przedmiotu leasingu. Sądy administracyjne podkreślają przy tym, że w sytuacji, w której dojdzie do wcześniejszego rozwiązania umowy leasingu, zniszczenia przedmiotu leasingu, zaprzestania działalności przez korzystającego bądź leasingodawcę (finansującego), koncepcja organów, iż opłatę tę należy rozliczyć proporcjonalnie do czasu trwania umowy, nie znajduje poparcia. (…) w przypadku, gdy w umowie leasingu nie znajduje się zapis, zgodnie z którym opłata inicjalna jest opłatą na poczet usługi wykonywanej przez okres jej trwania, to należy ją uznać za koszt jednorazowy, w momencie poniesienia. Nie ma wówczas podstaw, by traktować ją jako koszt, który dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy. Taka kwalifikacja oznaczałaby, że nie ma żadnej różnicy między opłatą wstępną a jednorazową płatnością z tytułu świadczenia usługi leasingu za cały okres trwania tej umowy uiszczoną z góry (…). Mając na uwadze powyższe, Departament DD uważa, że wskazane jest uwzględnienie przy rozstrzyganiu wyżej wymienionej sprawy linii orzecznictwa potwierdzonej wyrokami NSA.”.

Powyższe nie eliminuje jednak wątpliwości w kwestii ujmowania ww. opłaty w kosztach uzyskania przychodów. Wątpliwości te wynikają z rozbieżności w interpretowaniu dnia poniesienia kosztu. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się zasadniczo dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury lub rachunku, a w razie ich braku – innego dokumentu, z wyjątkiem ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (zob. art. 15 ust. 4e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.). Według organów podatkowych, dzień poniesienia podatkowego kosztu pośredniego to dzień, na który dany wydatek został ujęty w księgach rachunkowych jako koszt. W związku z tym, jeżeli dla celów bilansowych wstępna (pierwsza) opłata leasingowa (dotycząca leasingu operacyjnego) będzie ujmowana w kosztach jednorazowo, to również jednorazowo należy ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Jeśli jednak omawiana opłata jest rozliczana w kosztach bilansowych w czasie, to również w czasie opłatę tę należy rozliczać w kosztach uzyskania przychodów. Tak uznał np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 15 kwietnia 2014 r., nr ILPB4/423-33/14-4/MC.

Z kolei sądy administracyjne powszechnie prezentują pogląd, iż za dzień poniesienia kosztu należy uznać dzień ujęcia wydatku w księgach rachunkowych na jakimkolwiek koncie, niekoniecznie na koncie kosztowym. Sposób rozliczania tej opłaty dla celów bilansowych (tj. w czasie) nie ma znaczenia dla momentu uznania jej za koszt podatkowy. Tak przykładowo uznał WSA w Bydgoszczy w wyroku z 13 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 228/14.

źródło: Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.