Od kwietnia 2016 r. można zaobserwować zmianę stanowiska organów podatkowych w zakresie definiowania „pierwszego zasiedlenia”. Obecnie organy podatkowe uznają, że mamy do czynienia z pierwszym zasiedleniem w sytuacji, gdy podatnik wybudował budynek na własnym gruncie i wykorzystywał go dla celów własnej działalności.
NSA postanowieniem z dnia 23 lutego 2016 r. (sygn. I FSK 1573/14) złożył zapytanie do TSUE czy rzeczywiście pierwszemu zasiedleniu musi towarzyszyć czynność opodatkowana, jak to przyjęto w art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć faktyczne zasiedlenie budynku (oddanie go do faktycznego użytkowania) po wybudowaniu lub przebudowie/renowacji, jeżeli wskutek przebudowy lub renowacji powstała przekształcona nieruchomość. W kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA już wcześniej w wyroku z dnia 14 maja 2014 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że „Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”.
W najnowszych interpretacjach indywidualnych można zaobserwować zmianę stanowiska organów podatkowych. W interpretacji z dnia 14 kwietnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP3/4512-873/15-3/S/RD) uznał, ze dostawa nieruchomości (budynków, budowli lub ich części w tym wyodrębnionych lokali) będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdy planowana sprzedaż będzie dokonywana po upływie co najmniej dwóch lat prowadzenia w danej nieruchomości działalności gospodarczej licząc od wybudowania lub dokonania kwalifikowanego ulepszenia. Tym samym w odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości (budynku, budowli lub ich części w tym wyodrębnionych lokali) wykorzystywanych przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej (w części zwolnionej w części opodatkowanej) doszło do pierwszego zasiedlenia i do momentu sprzedaży nieruchomości minie okres dłuższy niż dwa lata.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 15 kwietnia 2016 r. (sygn. IPPP3/4512-179/16-3/JŻ) uznał, że w przypadku Budynków B10, B11 i B19, do pierwszego zasiedlenia doszło w momencie zajęcia budynku (używania w prowadzonej działalności gospodarczej) przed jego nabyciem przez Wnioskodawcę, natomiast w przypadku Budynku B9 pierwsze zasiedlenie nastąpiło w momencie zajęcia Budynku (używania) po dokonanym ulepszeniu, którego wartość wydatków przekroczyła 30% wartości początkowej Budynku. Zatem, planowana dostawa tych obiektów nastąpi po pierwszym zasiedleniu w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy oraz od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu planowanej sprzedaży Budynków upłynie okres dłuższy niż 2 lata. W związku z tym, dostawa Budynków znajdujących się na nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jednakże w odniesieniu do budowli (wiaty) znajdującej się na przedmiotowej działce nie doszło do jej pierwszego zasiedlenia, gdy budowla ta została nabyta w 1994 r., podatnik budowlę wprowadził do ewidencji środków trwałych, jednakże z racji swojego położenia na uboczu była ona nieużywana. W konsekwencji dopiero sprzedaż budowli, tj. stalowej wiaty znajdującej się na działce w dniu 14 września 2015 r. dokonana została w ramach pierwszego zasiedlenia (interpretacja z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP2/4512-153/16-4/JO).
Na zmianę stanowiska organów podatkowych wskazują również interpretacje z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP3/4512-141/16-5/RD, z dnia 25 kwietnia 2016 r., sygn. IPPP3/4512-51/16-4/WH, z dnia 10 maja 2016 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.53.2016.3.BM.
Podsumowując, zgodnie z nową linią interpretacyjną organów podatkowych przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie budynku lub budowli do faktycznego użytkowania po wybudowaniu lub przebudowie/renowacji. Zatem takiemu oddaniu nie musi towarzyszyć dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu W konsekwencji dojdzie do pierwszego zasiedlenia budynku lub budowli, gdy podatnik wykorzystuje nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej. Gdy do momentu sprzedaży nieruchomości minie okres dłuższy niż dwa lata sprzedaż takiej nieruchomości może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.